Bez rezerwacji
Ośmiometrowe nadwozie, prawie siedmiolitrowy silnik, ponad siedem ton masy własnej, panele fotowoltaiczne, kuchnia, łazienka, potężna ładowność pojazdu, ponadprzeciętny uciąg przyczepy oraz system filtracji wody… – to tylko część atrybutów EarthRoamera. Pojazd zawiezie komplet turystów (do ośmiu osób) w dowolne miejsce na świecie. Ponadto rezerwacje w hotelach są absolutnie zbędne. Przecież hotel bierzemy ze sobą.
Stany Zjednoczone, Kolorado, pustynne bezdroża – takie otoczenie wspomaga kreatywność inżynierów z firmy EarthRoamer. Pomysły, które tam powstają są bezkompromisowe. Bazą owej wizji jest Ford F-550. Ten pojazd był przepustką do stworzenia jednego z największych kamperów na świecie. Oczywiście można znaleźć większe auta z tego segmentu, ale firma nie zasypia gruszek w popiele. Na stole projektowym już wylądowało nowe zadanie. Kolejny kamper będzie wykorzystywał seryjnego Forda F-650. Gdy będzie gotowy, nie omieszkamy o nim co nieco napisać.
Stan Kolorado to ciekawe miejsce, skupiające ciekawych ludzi. Właśnie stamtąd pochodzą nieszablonowe postacie. Wśród nich możemy znaleźć hollywoodzkie gwiazdy – Amy Adams, Jessica Biel, Bill Murray czy sam David Fincher. Lista ważnych osobistości z tamtego regionu jest bardzo długa. Artyści, sportowcy, politycy, naukowcy, astronauci, biznesmeni – Kolorado to miejsce, w którym w sposób niezawodny łowi się talenty z różnych dziedzin. Pozwala na to doskonale opracowany system społeczno-gospodarczy. A skoro o gospodarce mowa – władza i mieszkańcy dbają o bardzo wysokie wskaźniki gospodarcze. Ten niewiele mniejszy od Polski stan, zapewnia wysokie średnie wynagrodzenie. Biznes rozwija się w wielu kierunkach. Przykładem jest chociażby legalizacja marihuany, ale… przejdźmy do meritum, czyli prezentacji serii 550 XV-LT*.
Dwa słowa odnośnie nazwy modelu XV-LT. Skrót XV pochodzi od Xpedition Vehicle. Z kolei rozwinięciem kodu LT jest Luxury Terrain.
Warianty
Kamper oferowany jest w siedmiu wersjach nadwoziowych. Różnice sprowadzają się do rodzaju przedniej kabiny oraz – powiązanego z nim – rozstawu osi Forda. Zakres długości rozstawu osi wynosi 3 581 – 5 080 mm. Wielkość nadwozia ma niebagatelny wpływ na średnicę zawracania. W przypadku najkrótszej wersji karoserii parametr ten wynosi 12,9 m. Największy kamper już trochę gorzej manewruje – średnica to 17,6 m.
Potencjalny nabywca EarthRoamera ma do wyboru trzy rodzaje kabiny: krótką (regular cab), pojedynczą przedłużoną (super cab) oraz podwójną (crew cab).
Początkowy dylemat
Decydenci z przedsiębiorstwa EarthRoamer długo debatowali nad wyborem bazy pojazdu. Pod uwagę brano dwie opcje. Pierwszą z nich była Toyota Land Cruiser. Jednak – jak nietrudno się domyślić – japońska alternatywa miała zdecydowanie mniejszy potencjał przewozowy. Pomijając gabaryty pojazdu i rozstaw osi, sama ładowność generowała duże limity. A panowie z pustyni w Kolorado nie godzą się w zasadzie na żadne ograniczenia. Po instalacji w Land Cruiserze 320-litrowego zbiornika z wodą (hydro-kanister to rzecz niezbędna w kamperze), okazało się, że stanowi on aż 47 % ładowności pojazdu. Podobna kalkulacja w przypadku Forda dała wynik wynoszący tylko 6,5 %.
Kończąc tę kwestię wystarczy wspomnieć, że Land Cruiser może przewieźć dodatkowy ładunek o wadze nieprzekraczającej 26 % masy niezaładowanego pojazdu. Seria F-550 potrafi przyjąć na „pokład” dodatkowe obciążenie o wadze 127 % w odniesieniu do masy własnej pojazdu. Różnica w tych szacunkach jest diametralna. Decyzję przypieczętował silnik, który był (i jest) montowany seryjnie w amerykańskim Land Cruiserze. Był to benzynowy motor. Dlaczego taka konstrukcja nie wchodziła w grę? O tym poniżej.
Wbrew schematom
Mimo że siedziba główna EarthRoamer mieści się w samym sercu Ameryki, pod maską XV-LT wylądował… turbodiesel. Taki wybór miał swoje uzasadnienie. Przede wszystkim zwrócono uwagę na bardzo wysoką wartość momentu obrotowego. Powiązany z rodzajem silnika stopień sprężania też ma niebagatelne znaczenie. W przypadku diesla jego wartość wynosi 17:1. Jednostka z zapłonem iskrowym zapewnia 9:1.
Moment obrotowy w pojazdach terenowych to bardzo ważny aspekt. W tym konkretnym przypadku ma to jeszcze większe znaczenie. Samochód ma wysoko ustawioną poprzeczkę dotyczącą ładowności i maksymalnej masy przyczepy. Można powiedzieć, że nawet bardzo wysoko. Ładowność swobodnie przekracza półtorej tony. Maksymalna masa przyczepy to więcej niż 5,5 tony. Sami przyznajcie, że są to rzadko spotykane parametry, szczególnie w Europie.
Pojazd spełnia wysokie parametry dotyczące bezpieczeństwa. Ekipa EarthRoamer oceniła olej napędowy jako mniej ryzykowne paliwo. Nawet po zapłonie, mieszanka nie wybucha i nie uwalnia tak dużej ilości łatwopalnych oparów.
Kolejną przyczyną takiej decyzji jest mniejsze zapotrzebowanie na paliwo wysokoprężnej jednostki*. Ponadto specjaliści EartRoamer zwrócili uwagę na lepszą współpracę diesla z turbosprężarką – zdolność przyjęcia większego ciśnienia.
Odnośnie średniego spalania oleju napędowego – testy wykazały, że jazda poza miastem wiąże się ze średnim zużyciem na poziomie 24 l/100 km (XV-LTS).
Optymalny dobór
Źródłem napędu jest silnik z serii Power Stroke o pojemności 6,7 l. Jest to niewysilona jednostka o mocy zaledwie 300 KM. Maksymalny moment obrotowy sięga niemal 900 Nm. Całość opiera się na konstrukcji V8. Jak wspomniałem, silnik jest turbodoładowany. Świetnie radzi sobie w warunkach terenowych. Już grubo poniżej 2 000 obr./min można liczyć na jego wsparcie, nawet przy ciężkich podjazdach. Dwustopniowa skrzynia rozdzielcza to niezbędny element w takim aucie. Motor kooperuje z automatyczną, sześciostopniową skrzynią biegów TorqShift SelectShift.
Taki dobór podzespołów wydaje się przemyślany. Zarówno intensywne testy wykonane przez zespół EarthRoamer, jak i opinie klientów świadczą o tym, że tak właśnie jest. Producent przymierzał się do wprowadzenia jednostek benzynowych. Jednak te, po pokonaniu większych przebiegów pod dużym obciążeniem, wymagały zbyt wielu prac serwisowych. Benzynowiec nieźle spisywał się przy przebiegu nieprzekraczającym 200 000 km. Diesle wyraźnie lepiej znosiły długotrwałą obsługę pojazdu o tak dużej masie.
Podwozie
Standardowo Ford aplikuje do F-550 ogumienie w rozmiarze 225/70 R19.5. EarthRoamer zmienił wymiar na 295/60 R22.5. Opcjonalnie można sobie zażyczyć Continentale 335/80 R20. Zatem w standardzie nabywca otrzymuje od ER duże koła o średnicy całkowitej wynoszącej 37 cali. Opcjonalnie może to być nawet aż 41 cali. Jest w czym wybierać. Każde z kół wytrzymuje maksymalny nacisk o masie 4 536 kg.
Zawieszenie, wbrew pozorom, nie jest prymitywne. Co prawda kierowca ma do dyspozycji sprawdzone i niezawodne sztywne mosty, ale do całego układu wkradła się pneumatyka. Dzięki niej można ingerować w wysokość zawieszenia pojazdu. Niestandardowe amortyzatory King Shocks zwiększyły komfort jazdy. W odstawkę poszły także fabryczne stabilizatory przechyłów. Zastąpiły je mocniejsze, o większej średnicy (z przodu wcześniej – 32 mm, z tyłu – 25 mm, teraz jest 38 mm przy obu osiach). Dodatkowo nad komfortem jazdy czuwa duży rozstaw osi, nawet w wersji XV-LT.
Camping
Zabudowa samochodu została wykonana z materiału kompozytowego. Na dachu umieszczono panele fotowoltaiczne o – w pełni wystarczającej – mocy 660 W. Rozciągnięta wersja nadwozia XV-LTS może pochwalić się panelami o mocy 1 100 W. Energia słoneczna jest kumulowana do ogniw. To pozwala – na przykład – na całonocną obsługę lodówki oraz innych urządzeń.
Samochód nie został wyposażony w klasyczny paliwowy generator prądu. Uznano, że zajmuje on zbyt dużo miejsca, zbyt głośno pracuje oraz za dużo waży. Zamiast niego dołączono do współpracy z silnikiem dodatkowy alternator przekazujący moc do ogniwa akumulacyjnego.
H2O
Kamper bez zbiornika wody nie jest prawdziwym kamperem. W Fordzie udało się wygospodarować miejsce na kanister o ponadprzeciętnej objętości. Podczas wyprawy woda jest wykorzystywana zarówno do picia, gotowania, jak i mycia. W toalecie też jest niezbędna. W zależności od wysiłku, pogody i temperatury, jedna osoba potrzebuje dostarczyć do organizmu od 1,5 do 4 litrów wody. W zwykłych kamperach najczęściej montuje się kanister o pojemności od 35 do 70 litrów. W EarthRoamerze jest dużo lepiej. Zbiornik pomieści aż 320 litrów wody.
Za dopłatą można otrzymać podgrzewacz kanistra, który ratuje życie podczas jazdy w ekstremalnie niskich temperaturach. Mamy wtedy pewność, że woda wtedy nie zamarznie. Hydro-zbiornik można otworzyć, co daje pełny dostęp do jego wnętrza i umożliwia skuteczne wyczyszczenie.
Układ hydrauliczny bazuje na dość rozległym orurowaniu. W końcu wodę trzeba jakoś rozprowadzić. Rury wodociągowe zostały wykonane w technologii polimerowej PEX. Są one giętkie, wytrzymałe, nie reagują z kwasami, są dostosowane do przewodzenia wody pitnej. Ponadto skutecznie pracują w szerokim zakresie temperatur.
Ogrzewanie
Na liście wyposażenia opcjonalnego widnieje pozycja ogrzewacza wody. Taki „bojlerek” pracuje niezależnie od silnika. To urządzenie można wykorzystać także jako ogrzewanie postojowe silnika (wstępne podgrzanie przed startem jednostki w bardzo niskich temperaturach).
Standardowo (bez dopłaty) Ford ER grzeje wodę z pomocą pracującego diesla. Układ jest w stanie dogrzać wodę do 93°C.
Bezpieczeństwo
Ford F-550 ER to istna twierdza. Przednią część potężnego nadwozia wzmacnia duży zderzak wraz z orurowaniem. W wyposażeniu standardowym musiał znaleźć się komplet poduszek powietrznych, ABS, system kontroli trakcji, układ stabilizacji przyczepy i prawie siedmiolitrowy silnik diesla, który ma niebagatelne znaczenie przy ewentualnym czołowym zderzeniu.
Masa własna pojazdu to także czynnik bezpieczeństwa. Mniejsze i lżejsze auta to niewielkie zagrożenie dla takiego kolosa. A przecież trudno znaleźć coś większego na drodze (oprócz ciężarówek).
Wiele kamperów ma na pokładzie butlę z gazem potrzebną do gotowania, podgrzewania czy rozmrażania. To praktyczne rozwiązanie, ale też i niebezpieczne. Propan jest gazem cięższym od powietrza. Jest też bezwonny oraz bezbarwny. Jeśli dojdzie do jego wycieku osadza się on przy niskich partiach pojazdu. Wystarczy niewielka iskra, aby spowodować tragedię.
Dlatego zespół EarthRoamer zdecydował się na system grzewczy pochodzący wprost z silnika napędzanego olejem napędowym, który jest nielotny. Ryzyko zapłonu w takiej sytuacji nie istnieje.
Dolary
Dział handlowy z Kolorado egzemplarze z poprzedniego roku już wyprzedał. Zostały tylko roczniki bieżące. W zależności od wersji zabudowy nadwozia, ceny zasadniczo się różnią. Wariant XV-LT to koszt zakupu z przedziału 282 000 – 500 000 dolarów. Bardziej rozciągnięty model XV-LTS został wyceniony na 312 000 – 560 000 dolarów. Ponad ośmiometrowy EarthRoamer XV-LTSS to propozycja nie dla każdego. Nie wszyscy mogą lekką ręką wykonać przelew na wartość z przedziału 342 000 – 600 000 dolarów. Jednak mając takie auto przynajmniej oszczędzimy na hotelowych rezerwacjach.
EarthRoamer XV-LT, XV-LTS, XV-LTSS – dane techniczno-eksploatacyjne
SILNIK
6.7L Power Stroke: z zapłonem samoczynnym, układ i liczba cylindrów – V8, turbosprężarka, wtrysk bezpośredni – common rail, moc maksymalna – 300 KM przy 2 800 obr./min, maksymalny moment obrotowy – 895 Nm przy 1 600 obr./min, średnica cylindra x skok tłoka – 99 x 108 mm, rozrząd – OHV, stopień sprężania – 17:1, 32-zaworowy
SKRZYNIA BIEGÓW
6-stopniowa, automatyczna, przełożenia: I – 3,97; II – 2,31; III – 1,51; IV – 1,14; V – 0,85; VI – 0,67; R – 3,12
SKRZYNIA ROZDZIELCZA
dwustopniowa, stały napęd tylnej osi, przednia oś dołączana „na sztywno”, dodatkowe przełożenie zredukowane
ZAWIESZENIE PRZEDNIE
zależne, amortyzatory King Shocks, sprężyny śrubowe, stabilizator, system pneumatyczny
ZAWIESZENIE TYLNE
zależne, amortyzatory King Shocks, resory piórowe, stabilizator, system pneumatyczny
KOŁA
opony Michelin M&S 295/60 R 22.5 (37” x 12”), obręcze ze stopów lekkich Alcoa, maksymalne obciążenie na każde z kół – 4 536 kg, opcjonalnie opony Continental 335/80 R20 (41” x 12”), prześwit poprzeczny pojazdu w zależności od rozmiaru kół – 264 / 315 mm
NADWOZIE
oparte na Fordzie F-550 Chassis Cab (Crew Cab, Super Cab, Regular Cab), zabudowa typu kamper, aneks kuchenny, prysznic
WYPOSAŻENIE
panele fotowoltaiczne (720 W), lodówka, płyta grzewcza, ekspres do kawy (opcja), TV (opcja), modem 3G/4G (opcja), akumulatory (6,3 kWh), gniazda zasilające 110-220V, prądnica współpracująca z silnikiem (dostawa energii do urządzeń zewnętrznych), zbiornik z wodą – 40 l, hak holowniczy (maksymalna masa przyczepy – 5 670 kg), klimatyzacja (praca samodzielna bez silnika – do 8 godzin), dodatkowe oświetlenie zewnętrzne Hella Rallye 4000 (LED / Xenon), wyciągarka Warn 16.5 ti z liną syntetyczną, wyciągarka Warn 16.5 ti z liną syntetyczną
UKŁAD HAMULCOWY
cztery wentylowane tarcze hamulcowe, średnica tarcz – 369 mm, ABS
UKŁAD KIEROWNICZY
zębatkowy, wspomaganie elektryczne
WYMIARY, MASY, OBJĘTOŚCI
XV-LT Regular Cab: długość – 6 985 mm, rozstaw osi – 3 581 mm, średnica zawracania – 12,9 m
XV-LT Super Cab: długość – 7 518 mm, rozstaw osi – 4 155 mm, średnica zawracania – 14,6 m
XV-LT Crew Cab: długość – 7 874 mm, rozstaw osi – 4 470 mm, średnica zawracania – 15,7 m
XV-LTS Regular Cab: długość – 7 595 mm, rozstaw osi – 4 191 mm, średnica zawracania – 14,8 m
XV-LTS Super Cab: długość – 8 128 mm, rozstaw osi – 4 724 mm, średnica zawracania – 16,0 m
XV-LTS Crew Cab: długość – 8 484 mm, rozstaw osi – 5 080 mm, średnica zawracania – 17,6 m
XV-LTSS Regular Cab: długość – 8 204 mm, rozstaw osi – 4 800 mm, średnica zawracania – 16,7 m
XV-LTS (Regular Cab): masa własna (z pełnymi zbiornikami paliwa i wody) – 7 257 kg, dopuszczalna masa całkowita – 8 845 kg, maksymalna masa przyczepy – 5 670 kg
Objętość zbiornika paliwa – 340 litrów
OSIĄGI
średnie zużycie paliwa poza miastem (ON) – 24 l/100 km, zasięg ok. 1 000 km
EarthRoamer XV-LT / XV-LTS / XV-LTSS – rodzaje nadwozia i podwozia
XV-LT
Pojedyncza kabina: długość – 6 985 mm, rozstaw osi – 3 581 mm
Przedłużona kabina: długość – 7 518 mm, rozstaw osi – 4 155 mm
Podwójna kabina: długość – 7 874 mm, rozstaw osi – 4 470 mm
XV-LTS
Pojedyncza kabina: długość – 7 595 mm, rozstaw osi – 4 191 mm
Przedłużona kabina: długość – 8 128 mm, rozstaw osi – 4 724 mm
Podwójna kabina: długość – 8 484 mm, rozstaw osi – 5 080 mm
XV-LTSS
Pojedyncza kabina: długość – 8 204 mm, rozstaw osi – 4 800 mm
Autor: Aleksander Goliat Zdjęcia: producent
