OFF-ROAD PL MAGAZYN 4x4 | CHALLENGE&INDEPENDENCE
Search
Logo OFF-ROAD.PL magazyn 4x4

Popularny – Dodge T 222 – D15

Model D 15 to jedna z najpopularniejszych ciężarówek używanych przez Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie. Posługiwali się tym samochodem zarówno żołnierze 2. Korpusu, jak i 1. Dywizji Pancernej.
Dodge podczas II wojny światowej posiadał cały wachlarz terenowych samochodów półciężarowych oraz po prostu – terenowych. Zakłady Dodge’a znajdowały się również w Kanadzie i produkowały samochody na potrzeby armii. D 15 jest typowym przykładem dostosowania konstrukcji cywilnej na potrzeby wojska.

KONSTRUKCJA
Patrząc na całą konstrukcję widać pękatą szoferkę z zamkniętą kabiną, a na końcu niewielką pakę ładunkową. Proporcje aż kują w oczy. Konstrukcja Dodge’a D 15 została oparta o solidną stalową ramę. W przedniej części pojazdu znajduje się przedział silnikowy. Do ramy zamocowano sześciocylindrowy, rzędowy, dolnozaworowy silnik gaźnikowy. Do silnika przymocowano skrzynię biegów, połączoną z jednotarczowym suchym sprzęgłem. Skrzynia biegów posiada cztery przełożenia do przodu oraz bieg wsteczny. Napęd przekazywany jest za pomocą wału napędowego do sztywnego mostu, umieszczonego z tyłu. Przednie zawieszenie to sztywna poprzeczna belka, do której zamontowano koła ze zwrotnicami, a całość połączono układem kierowniczym. Belkę przymocowano do ram przy pomocy dwóch resorów eliptycznych. W przednim i tylnym zawieszeniu zastosowano amortyzatory ramieniowe.

NADWOZIE

Z przodu samochodu znajduje się zderzak tłoczony z grubej blachy. Do ramy zamocowano dwa solidne, stalowe haki. Z ramy wychodzą mocowania do kangura umieszczonego przed atrapą samochodu. Jest to ciekawa konstrukcja, ponieważ kangur jest zbudowany z połówek resorów spiętych w górnej części stalową, grubościenną rurą. Niestety, samochód przedstawiony na zdjęciach nie posiada tego elementu. Atrapa, maska oraz błotniki przypominają typową cywilną konstrukcję. Duże elementy z głęboko tłocznej blachy nie pasują do typowych konstrukcji wojskowych z tego okresu. Szoferka posiada dwoje drzwi z opuszczanymi szybami. Przednia rama okna jest uchylna do przodu.

WNĘTRZE
Kierownica jest umieszczona po prawej stronie, po lewej zaś jest miejsce dla pasażera, nad którym w dachu w wielu modelach znajdował się właz obserwacyjny, który również służył do przekazywania komunikatów podczas jazdy w kolumnie. Na desce rozdzielczej znajdowały się zegary: prędkościomierz, ciśnienia oleju, temperatury wody, amperomierz, wskaźnik poziomu paliwa. Wskaźnik zbiornika paliwa ma dodatkowy włącznik, ponieważ D15 posiada dwa zbiorniki paliwa:lewy i prawy. Na desce rozdzielczej z lewej strony znajduje się schowek na dokumenty zamykany metalową klapką. Kierowca i pasażer siedzieli na wygodnej i obszernej kanapie, która w razie potrzeby mogła pomieścić 3 osoby.

AKCESORIA
Za kabiną znajdował się stojak na koło zapasowe wraz ze skrzynkami narzędziowymi. Za mocowaniem zapasowego koła znajdowała się metalowa skrzynia ładunkowa. Skrzynia posiadała w tylnej części otwieraną klapę. W klapie wykrojono otwory, które po otwarciu jej na zewnątrz stanowiły naturalny stopień, ułatwiający wsiadanie. Skrzynia ładunkowa posiada trzy pary mocowań, do których montowano metalowe pałąki, na których rozkładano brezentową opończę. Pod skrzynią zamontowano dodatkowe kufry narzędziowe. W tylnej części ramy znajduje się solidny hak holowniczy. Hak został przymocowany do ramy za pomocą krótkiego resora piórowego. Z boku na ramie znajdowało się gniazdo elektryczne przyczepy, a po obu stronach zamocowano tylne lampy. Przednie oświetlenie składało się z jednej lampy umieszczonej na lewym błotniku, natomiast na obu błotnikach w dolnej części często umieszczano lampy obrysowe szlakowe, służące do jazdy w kolumnie podczas zaciemnienia.

ZASTOSOWANIA
Dodge D 15 został wyposażony w standardowe pneumatyczne koła z typowym amerykańskim lub angielskim bieżnikiem. Opony o dużym balonie 900×16 poprawiły komfort jazdy, oraz bardzo dobrze spisywały się w terenie. Pamiętajmy, że Dodge posiadał napęd tylko na tylną oś. Na samochodach D 15 montowano również zabudowy specjalne. Znane są cysterny do przewozu wody oraz lekki dźwig ewakuacyjny. Ciekawym rozwiązaniem była możliwość odkręcenia dachu z szoferki. Dach jest odkręcany na wysokości oparcia kanapy kierowcy oraz na słupkach przedniego okna, na wysokości maski. Drzwi demontowano na zawiasach. Otwarta kabina dawała większy komfort w warunkach pustynnych, jedynie przed kierowcą montowano niewielką szybę. Samochód przedstawiony na zdjęciach pochodzi z kolekcji Erwina Shmidta z Austrii. Renowację przeprowadzono w firmie Military-Zone w Bielsku-Białej.

Dodge T 222 – D15 – dane techniczne
długość         5 105 mm
szerokość         2 159 mm
wysokość         2 286 mm
rozstaw osi        3 264 mm
ciężar własny         2 701 kg
silnik        dolnozaworowy, sześciocylindrowy, rzędowy, pojemność: 3 878 cm3
moc             95 KM
zużycie paliwa        18l/100 km
opony            900×16
prędkość        95 km/h
ładowność        1 000 kg
produkcja        1941-1945
 

{gallery}bierdoge/galeria{/gallery}

 

Autor: Rafał Bier Zdjęcia: Viola Piecha

...a może to też Cię zainteresuje: